Breekwater. Een exempelSybren Polet

‘Breekwater’ is het eerste deel uit Sybren Polets ‘Lokinade’. De belangrijkste figuur is echter niet de ook in de andere romans (‘Verboden tijd’, ‘Mannekino’, ‘De sirkelbewoners’ en ‘De geboorte van een geest’) voorkomende Lokien, maar de middelbare heer Breekwater, ‘een moderne Elckerlyc’, zoals hij o.a. door Anne Wadman is genoemd. Wadman: ‘Breekwater is tegelijk exemplarisch èn individueel (daarin verschilt hij maar al te duidelijk van de allegorische Elckerlyc) - en dubbele wezenstrek heeft Polet met een verbluffend scherpe, bijna hallucinaire intensiteit tot leven gebracht, zoals zijn boek zelf ook half realiteit, half hallucinatie is, en toch een eenheid in gevoelsbeleving.’ Het boek ‘Breekwater’, ook wel als ‘provo avant la lettre’ betiteld (door Fons Sarneel in ‘Vrij Nederland’) was een van de eerste nederlandstalige romans geschreven in een moderne verteltechniek. Als zodanig trok het meteen sterk de aandacht. ‘Het boek van nu’ (1962): ‘een volstrekt unieke coup de maître’. ‘Books abroad’: If there is genius in portraying man and his problems in an original manner, it is here. It bodes well for the novel of the Netherlands’. Jan Greshoff in ‘Het Vaderland’: ‘Breekwater door Sybren Polet is een merkwaardige en merkwaardig goede roman... Als geheel moet het (werk) op een ieder, die weet waar het in literatuur om te doen is, diepe indruk maken…’ Voor Polets eigen opvattingen over moderne literatuur en nieuwe schrijftechnieken kan verwezen worden naar zijn essaybundel ‘Literatuur als werkelijkheid. Maar welke?’ (De Bezige Bij).