Xpertise of De experts en het rode lampjeSybren Polet

Xpertise of De experts en het rode lampje is een nieuw deel in het Sybren Polets Lokiniade, de romanserie die zich afspeelt rond de hoofd-figuur Lokien. De voorafgaande boeken waren Breekwater, Verboden tijd en Mannekino, gevolgd door De sirkelbewoners en De geboorte van een geest. In Xpertise, door de schrijver een romanroman genoemd, is aan het spelelement een belangrijke rol toebedeeld: literatuur als een, soms dodelijk ernstig, spel, waarbij de verschillende lijnen als getwijnde draden dooreenlopen en samen het romanweefsel vormen. Om te beginnen is er het verhaal van Lokien Perdok, die zijn solitaire romanbestaan voortzet en zich onderwijl verliest in allerlei bewustzijnsavonturen: nu eens treedt hij op in de rol van hermafrodiet, hooggeplaatste multinational-slaaf of verloren boer, dan weer als klassiek historische jongeling, duizend jaar oude toekomstmens, opgerichte aap die zijn soortgenoten doodt, etnoloog in een post-atomair tijperk, enzovoort. Soms is zijn eigen, wisselende naam inzet. Een van Lokiens afsplitsingen is detective Perdox, die het hele boek door terugkeert en wiens exploten hem naar vele landen en in grimmige situaties voeren. Op zijn uitgangspunt teruggekeerd wordt hij door zijn opdrachtgever O voor een open keuze-einde gesteld. Verder treffen we in Xpertise opnieuw figuren aan uit voorgaande boeken, plus flarden uit Lokiens verleden die in dit boek herplaatst worden. Evenals De geboorte van een geest kan Xpertise gezien worden als een proeve van ‘totaalproza’, zij het dat in Xpertise de verbeelding nog meer aan de macht is.